n. m.

a. 'plaisir, source de plaisir, fait et action de plaire'

ArnMarJ 22,47: Pros dompna conoissens, / en cui es pretz e sens / … / cors gai et orgoillos, / e semblans amoros / de joi e d'agradatge

RaimbVaqL 30,37: c'az autra for' agradatge / so que·us es enueigz amars

GuirRiqL 2,5: Al pus noble, al pus valen, / … / a sel que mielhs vieu d'agradatje, / e·l pus manent d'onrat linhatje / …

b. d'a. loc. adj. 'agréable, charmant, noble, courtois'

BernVentA 20,7: car trop n'ai faih lonc estatge / de vezer lo seu cors gen / avinen e d'agradatge

GirBorn ⊂ KolsenLied b,38: Qe rics faigz d'agradage / Fan far poders e volontaz

ArnMarJ 22,47: Pros dompna conoissens, / en cui es pretz e sens / … / e semblans amoros / de joi e d'agradatge [var. et bels ditz d'agradatie]

ArnMarJ 17,7: quecx auzel en son lenguatge, / per la frescor del mati, / van menan joi d'agradatge

GuirSal/Peiron ⊂ HarveyPPart 2:822,43: e, si·m mostra un semblan d'agradatge, / prent me lo cor e·l met en sa bailia

RaimMirT 7,8: … / Qu'ab semblan d'agradatge / Sai de perda gen cobrir mon dampnatge

LanfCig/Guilhelma ⊂ HarveyPPart 3:904,17: … tot qan fes d'agradatge / lo cavalliers qe per sa galiardia / garda·ls autres de mort e de dampnatge / li mouc d'amor…

Anon ⊂ BertrBornG 37,71: Amors vol drut cavalcador, / … / E sia d'avinent solaz, / Cortes e d'agradage [var. d'agradatge].

JoiTol ⊂ AudPast 21,56: A Domnidieu / Prec que·us ampar / E·us gar / De far / Mal, quar / Vos fe de ben, ses par, / Ab cors d'agradatge

BertZorzi ⊂ BertTrIt 68,28: Qu'il e lur faig eron tan d'agradage, / Que per l'auzir, / Ben qu'om no·ls conogues, / L'irat sentir / Fazion alegrage.

BertZorzi ⊂ BertTrIt 68,92: Als avinenz / Recort / Que·l plainz faigz es / Ab gai sonet, coindet e d'agradage

CervR 108,15: Chanso de belhs plazens digz d'agradatge / enamoratz, totz cubertz de plazer / …

GuilhFab ⊂ AppelInedPar 135,15: quar pauc son li pro valedor / a cuy platz donar e complir / valens faitz d'agradatge

RostBerB 5,33: … / d'aver alegrage / del sieu gen cors car, / gentil, d'agradage, / de plasen estage

RazoLanfCig ⊂ VidasBS 571,3: … per las cals cil feron maintz faitz d'agradatge, aisi comme se fai per amor de dompnas: bellas cortz, bels torneis, rics dons e bels acuillimenz

BrevAmR₅ 32141: Amors vol drut cavalguador, / … / e sia d'avinen solatz, / cortes e d'agradatge

BrevAmR₅ 31700: que, quan la vei, tot oblidar / me fa·l corss d'agradatge

c. esser d'a. 'plaire, être accueilli avec plaisir'

GaucFaidM 43,81: Na Maria, tan / avetz de pretz gran / per que son tuich d'agradatge / miei dich e miei chan, / per la lauzor gran / q'ieu dic de vos en chantan.

RaimMirT 25,52: Chanson, ton premier viatge / Faras vas N'Alazais de cors; / Car se puois vols anar aillors, / Plus en seras d'agradatge.

FalqRomAG 7,25: E son vers lor meçeis trator / le mais dels rics, per qe·ls aïr, / q'il ant oilç e non an lugor, / q'en re non sabont avenir / qe sia d'agradage

GuirRiqL 11.2,192: Pero tug son joglar / apelat en Proensa, / e sembla nos falhensa / grans de tot lo lenguatje, / don mais son d'agradatje / chansos ab bos trobars

d. esser d'a. a 'plaire à, convenir à'

MarcGHP 28,29: Ges no·l sera d'agradatge / la merces qu'ieu l'ai clamada

PAlvF 19,91: Tostems mi fo d'agradatge, / pos lo vi et ans que·l vis

GaucFaidM 41,13: … / si que tant am mi donz outra mesura / qe far en pot tot qant l'es d'agradatge

UcBrunG 2,53: c'aissi·m va·l plazers plazen / al cor ab doussor ferir, / res tant no m'es d'agradatge

RaimMirT 7,44: … / M'auretz del tot, tostemps al vostre latz, / E sera·m d'agradatge / Si be me faitz…

UcMatR 3,44: c'assi er d'agradatge / a nos cortes, et als gelos salvatge

Guion/Raimb₂ ⊂ HarveyPPart 2:674,9: En Guionet, mout es mielhs d'agradatge, / al mieu semblan, a pros dompna complia / selh qu'es adreitz, plazens, de bel estatge, / …

PEspR 388,23: … quant ai fach chanso, vers ni descort / ni res que·l degues esser d'agradatge, / semblan me fa que·l sia trop salvatge

BertrCarbR 15,24: … e totas questios / el solvia e dava jutjamen / si que a totz era mais d'agradatje

BertrCarbR 45¹,5: Beutatz non es pas a totz d'agradatje, / mas, cant le cors vol als huelhs cossentir, / amors dissen per los huelhs el coratje.

GuirRiqL 11.2,315: e crezem c'o faran / li cert, que saber an / o lur es d'agradatje, / …

GuirRiqM 10,12: … que s'esfors mos sabers, / Tant que·l sia d'agradatge / Sos laus…

e. venir d'a. a 'convenir à, plaire à'

PeirolA 19,36: Mas ieu retrai, dona, soven de vos, / … / las grans beutatz e·ls vostres fagz tan bos, / qu'a tota gen venon ben d'agradatge

ComteProv/Arn ⊂ ArnCatB 2²,11: e si be·l petz no·m vengues d'agradatge, / faria lo, car si eu no·l fazia, / failliria vas dompnas malamen

GranP 2,11: Ben sabon tut d'en Sordel son usage / qe ben ama, ses iauzimen, s'amia, / ni ia non voill qe·il vegna d'agradage / qe·l colg ab se, qar vergona·l penria.

JordIslS 196,13: e partrai m'en, c'aissi·m ven d'agradatge, / puoiss ill se part de bon pretz eissamen

GuirRiq/EnrRod/Marq ⊂ HarveyPPart 2:794,9: Guiraut Riquier, a mi ven d'agradatje / que prenda·ls dos.…

CroisAlbMa 153,9: E can lo coms l'enten, mot li venc d'agradatge.

f. 'volonté, désir'

PRaimC 4,55: … ieu el sieu seignoratge / Remaing tot vencudamen, / Car non trob meilluramen, / Per forz' o per agradatge

MongeMontR 3,54: Ses bauzia·us am e ses cor volatge, / per la beutat e per l'ensenhamen, / pel verai pretz e per l'aculhir gen / puois forsa m'en Amors, per agradatge

GuirCalE 2,28: E totz oms pros grazitz, / Ses trop prejar, / Fa mans belhs dos, quan es sos agradatges

GuilhAugC 7,2: Ses alegratge / chant per agradatge

AnonPast ⊂ PadenPast 165,54: mon paire·m vol maridar / al mieu agradaje, / mot de gran linhaje / segon lo mieu barnage

g. 'bonne grâce, bienveillance'

AnonDesc₉ ⊂ RickettsContr 70,31: leumen pert m'aventura / si merces ab agradage / no·il mostra ma rancura

h. esser d'a. a 'se montrer bienveillant envers'

GirBornS 52,36: Car m'an faidit del pais on estaz! / Qu'en tan m'era lo vers Deus d'agradage [ms. d'agradaze], / Qu'eu fora morz…

i. tener, colhir en a. 'accueillir favorablement [qc ou qn]'

GuilhSDidS 8,20: Be·is taing, dompna, c'aiatz en seignoratge / Un trobador qe·us chan de pla·n perdos, / Que l'o [à lire lo?, var. Que·us o] deignetz tener en agradatge

GuilhSDidS 8,20: Be·is taing, dompna, c'aiatz en seignoratge / Un trobador qe·us chan de pla·n perdos, / Que l'o deignetz tener en agradatge [var. Sol que·l d. culhir en agradatge]

j. d'a. loc. adv. 'avec plaisir, de bon cœur'

BertrBornG 37,80: Papiol, d'agradatge / Ad Oc‑e‑No t'en vai viatz / Dire qe trop estai en patz.

BertrBornG 37,28: E pois que l'estorns es mesclatz, / Chascus deu esser acesmatz / E segre·l d'agradatge

RaimMirT 7,26: Que pro vetz d'agradatge / Prenc de l'autrui e lais lo mieu estatge

BertrBorn₂K 12: Q'il vol q'om gar luec e temps; pois autreia / Al merceian zo qe qier d'agradatge.

CadZ 1,45: A Mon Dezir t'en vai, chanson, breumen, / E di·l, si·l plai, que per son chauzimen / Li sapcha bo que ieu l'am d'agradatge.

ComteProv/Arn ⊂ ArnCatB 2²,11: e si be·l petz no·m vengues d'agradatge [var. ·l pet no me mou d'agradatge], / faria lo, car si eu no·l fazia, / failliria vas dompnas malamen

PEspR 389,41: Bel Dos Esgart, tant vos am d'agradatge / c'autra non es per qu'ie·m des alegratge.

GuirRiq/ComteAst ⊂ HarveyPPart 2:746,5: … / aman lieys d'agradatje / coralmen, et vos aziratz / per ela…

GlossIt₂M 93: [D']agradage: a grado